Ançishati Bazilikası
 Ançishati Kilisesinin günümüzdeki görüntüsü | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Tiflis, Gürcistan |
| Koordinatlar | 41°41′44″K 44°48′25″D / 41.69556°K 44.80694°D |
| İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Tamamlanma | 6. yüzyıl |
Ançishati Meryem Ana Bazilikası (Gürcüce: ანჩისხატი) Gürcistan'ın başkenti Tiflis'teki mevcut kiliseler arasında en eskisidir. Gürcü Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olan kilise, altıncı yüzyıldan kalmadır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kilise, eski Gürcü yıllıklarına göre, Tiflis'i başkenti yapan İberya Kralı Daçi tarafından 522-534 dolaylarında yaptırılmıştır. Başlangıçta Meryem'e adanan kilise, on ikinci yüzyıl kuyumcusu Beka Opizari'nin Klarceti'deki [a] Ança Manastırı'nda yaptığı değerli ikonanın Osmanlı işgalinden korunması için 1675'te Tiflis'e taşınmasıyla, Ança ikonası olarak yeniden adlandırılmıştır. İkona, yüzyıllarca Meryem Ana Bazilikası'nda saklanmıştır. Günümüzde Gürcistan Sanat Müzesi'nde sergilenmektedir.
Bazilika, Gürcistan ile Persler ve Türkler arasındaki savaşlar nedeniyle 15 ve 17. yüzyıllar arasında birkaç kez hasar görmüş ve yeniden inşa edilmiştir. Ançishati Bazilikası'nın yanındaki tuğla çan kulesi, Katolikos Domenti tarafından 1675 yılında yaptırılmıştır.
Yapıya 1870'lerde bir kubbe eklendiğinde görünümü büyük ölçüde değişmiştir. Sovyetler döneminde, Ançishati Bazilikası'ndaki tüm dini törenler durdurulmuş ve bina bir el sanatları müzesi haline getirilmiştir. Daha sonra ise sanat stüdyosu olarak kullanılmıştır. Kilisede 1958'den 1964'e kadar, Tiflis'in kuruluşunun 1500. yıl dönümünün kutlanması için restorasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar, kilisenin görünümünü on yedinci yüzyıldaki haline döndürmüştür. Kilise, 1991 yılında, Gürcistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra dini kullanıma açılmıştır.
Ançishati Bazilikası'nda kurulmuş olan Ançiskhati Korosu, dünyadaki Gürcüce polifonik korolarının önde gelen temsilcilerinden biridir.
Mimarisi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ançishati Bazilikasının at nalı biçimli yarım kubbeleri oluşturan iki köprü ayağı ile bölünmüş şekli, yapının eskiliğini göstermektedir. Üç açıklıklı bir bazilikadır. İlk olarak sarı tüf bloklardan inşa edilen yapının 1958 ve 1964 yılları arasındaki restorasyonunda, tuğladan geniş ölçüde faydalanılmıştır. Yapının üç tane girişi vardır, ancak günümüzde sadece batı girişi kullanılmaktadır. 1683 yılında Katolikos Nikoloz Amilahvari'nin emriyle boyanan sunağın dışında, kilisedeki resimlerin tamamı 19. yüzyıldan kalmadır.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abashidze, Irakli. Ed. Georgian Encyclopedia. Vol. IX. Tbilisi, Georgia: 1985.
- Amiranashvili, Shalva. History of Georgian Art. Khelovneba: Tbilisi, Georgia: 1961.
- Grigol Khantsteli. Chronicles of Georgia.
- Rosen, Roger. Georgia: A Sovereign Country of the Caucasus. Odyssey Publications: Hong Kong, 1999. 962-217-748-4
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Smith 2009, s. 2.